Szkoła Podstawowa im. Ignacego Krasickiego w Świętajnie

Temat: Określanie wieku na podstawie daty rocznej.

Dzień dobry na dzisiejszej lekcji przypomnimy zasady określania wieków w historii.

Zasady określania wieków na podstawie daty

Informacje wstępne

 - wiek = 100 lat

- czas w historii dzielimy na okresy: przed naszą erą [p.n.e.] oraz naszą erę [n.e.]

w historii nie ma roku 0

- daty zapisujemy cyframi arabskimi (np. 1792 r.), natomiast wieki – cyframi rzymskimi (np. XX w.)

- wiek zapisujemy skrótem w., np. XVI w.

- wiek dzieli się na dwie połowy, np. 1133 r. – 1. poł. XII w.; 708 r. p.n.e. – 2. poł. VIII w. p.n.e.

 

Zasady określania wieków

1)      data jednocyfrowa, dwucyfrowa lub rok 100 = zawsze będziemy mieć I w., np. 6 r. – I w.                79 r. – I w.

 

8 r. p.n.e. – I w. p.n.e.                                                  44 r. p.n.e. – I w. p.n.e.

100 r. – I w.                                                                 100 r. p.n.e. – I w. p.n.e.

 

2)  data trzycyfrowa lub czterocyfrowa: odkreślamy dwie ostanie cyfry i

jeśli liczba po prawej stronie jest > 0, wówczas do liczby po lewej stronie dodajemy 1, np.

13|64 r., to 64 > 0, czyli 13 + 1 = 14                                         1364 r. – XIV w. 

4|02 r., to 2 > 0, czyli 4 + 1 = 5                                                 402 r. – V w.

12|32 r. p.n.e., to 32 > 0, czyli 12 + 1 = 13                                1232 r. p.n.e. – XIII w. p.n.e.

2|78 r. p.n.e., to 78 > 0, czyli 2 + 1 = 3                                      278 r. p.n.e. – III w. p.n.e.

jeśli liczba po prawej stronie jest = 0, wówczas wiek pozostaje taki sam jak liczba po lewej stronie, np.

17|00 r. – XVII w.                                         16|00 r. p.n.e. – XVI w. p.n.e.

6|00 r. – VI w.                                                3|00 r. p.n.e. – III w. p.n.e.

3)  określanie połowy wieku = zawsze patrzymy na całą datę

Daty n.e. – im data wyższa liczbowo, tym późniejsze wydarzenie, np. wybuch II wojny światowej w 1939 r. nastąpił później niż trzeci rozbiór Polski w 1795 r.

 

Daty p.n.e.  – im data wyższa liczbowo, tym wcześniejsze wydarzenie, np.  pierwsze igrzyska olimpijskie     w 776 r. p.n.e. odbyły się wcześniej niż legendarne założenie Rzymu w 753 r. p.n.

daty n.e.: sto lat dzielmy na dwie połowy [w określonym przedziale czasu, np. lata 1401–1500 = XV w., to daty znajdujące się  w przedziale 1401–1450  będą należeć do 1. poł. XV w.,  natomiast  daty znajdujące się      w przedziale 1451–1500 będą należeć do 2. poł. XV w.].

 

 

Przykłady:

 

984 r. – data znajduje się w przedziale po roku 950, więc jest to 2. poł. X w. 1921 r. – data znajduje się w przedziale do roku 1950, więc jest to 1. poł. XX w.

daty p.n.e.: sto lat dzielmy na dwie połowy [w określonym przedziale czasu, np. lata 800–701 p.n.e.

= VIII w. p.n.e., to daty znajdujące się w przedziale 800–751 p.n.e. będą należeć do 1. poł. VIII w. p.n.e., natomiast daty znajdujące się w przedziale 750–701 p.n.e. będą należeć do 2. poł. VIII w. p.n.e.].

 

Przykłady:

 

1378 r. p.n.e. – data znajduje się w przedziale do roku 1351, więc jest to 1 poł. XIV w. p.n.e. 505 r. p.n.e. – data znajduje się w przedziale do roku 501, więc jest to 2. poł. VI w. p.n.e.

 

 

Aby łatwiej zapamiętać określanie połowy wieku p.n.e., zawsze warto zrobić zestawienie dat: na „zasadzie przeciwieństwa dat i er”, np. 1784 r. (2.  poł.  XVIII  w.) i  1784  r. p.n.e. (1. poł. XVIII w. p.n.e.); 801 r. (1. poł. IX w.) i 801 r. p.n.e. (2 poł. IX w. p.n.e.).

Praca domowa tylko dla osób chętnych !!!

Wykonane prace proszę odesłać na adres spswietajnoklasa5@wp.pl

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wykonaj następujące zadanie :

 

Data	Wiek	Połowa
1772 r.
444 r.
1466 r.
1100 r.
2000 r.
1364 r.
172 r.
1133 r.
1900 r.
3000 r. p.n.e.
1222 r.
1111 r.
234 r.
1050 r.
314 r.
777 r.
2014 r.
30 r.
538 r.
23 r. p.n.e.
79 r.
612 r.
1320 r.
1984 r.
509 r. p.n.e.
500 r.
480 r. p.n.e.
1800 r.
1025 r.
451 r.
1450 r.
300 r. p.n.e.
1273 r.
1400 r.
8 r.
200 r.
1 r.
48 r. p.n.e.
966 r.
732 r.
350 r.
1587 r.
1791 r.
550 r.
805 r.
134 r.
175 r. p.n.e.
1525 r.
563 r.
298 r.