Temat: Określanie wieków.
Dzień dobry na dzisiejszej lekcji przypomnimy zasady określania wieków w historii.
Zasady określania wieków na podstawie daty
Informacje wstępne
- wiek = 100 lat
- czas w historii dzielimy na okresy: przed naszą erą [p.n.e.] oraz naszą erę [n.e.]
w historii nie ma roku 0
- daty zapisujemy cyframi arabskimi (np. 1792 r.), natomiast wieki – cyframi rzymskimi (np. XX w.)
- wiek zapisujemy skrótem w., np. XVI w.
- wiek dzieli się na dwie połowy, np. 1133 r. – 1. poł. XII w.; 708 r. p.n.e. – 2. poł. VIII w. p.n.e.
Zasady określania wieków
1) data jednocyfrowa, dwucyfrowa lub rok 100 = zawsze będziemy mieć I w., np. 6 r. – I w. 79 r. – I w.
8 r. p.n.e. – I w. p.n.e. 44 r. p.n.e. – I w. p.n.e.
100 r. – I w. 100 r. p.n.e. – I w. p.n.e.
2) data trzycyfrowa lub czterocyfrowa: odkreślamy dwie ostanie cyfry i
jeśli liczba po prawej stronie jest > 0, wówczas do liczby po lewej stronie dodajemy 1, np.
13|64 r., to 64 > 0, czyli 13 + 1 = 14 1364 r. – XIV w.
4|02 r., to 2 > 0, czyli 4 + 1 = 5 402 r. – V w.
12|32 r. p.n.e., to 32 > 0, czyli 12 + 1 = 13 1232 r. p.n.e. – XIII w. p.n.e.
2|78 r. p.n.e., to 78 > 0, czyli 2 + 1 = 3 278 r. p.n.e. – III w. p.n.e.
jeśli liczba po prawej stronie jest = 0, wówczas wiek pozostaje taki sam jak liczba po lewej stronie, np.
17|00 r. – XVII w. 16|00 r. p.n.e. – XVI w. p.n.e.
6|00 r. – VI w. 3|00 r. p.n.e. – III w. p.n.e.
3) określanie połowy wieku = zawsze patrzymy na całą datę
Daty n.e. – im data wyższa liczbowo, tym późniejsze wydarzenie, np. wybuch II wojny światowej w 1939 r. nastąpił później niż trzeci rozbiór Polski w 1795 r.
Daty p.n.e. – im data wyższa liczbowo, tym wcześniejsze wydarzenie, np. pierwsze igrzyska olimpijskie w 776 r. p.n.e. odbyły się wcześniej niż legendarne założenie Rzymu w 753 r. p.n.
daty n.e.: sto lat dzielmy na dwie połowy [w określonym przedziale czasu, np. lata 1401–1500 = XV w., to daty znajdujące się w przedziale 1401–1450 będą należeć do 1. poł. XV w., natomiast daty znajdujące się w przedziale 1451–1500 będą należeć do 2. poł. XV w.].
Przykłady:
984 r. – data znajduje się w przedziale po roku 950, więc jest to 2. poł. X w. 1921 r. – data znajduje się w przedziale do roku 1950, więc jest to 1. poł. XX w.
daty p.n.e.: sto lat dzielmy na dwie połowy [w określonym przedziale czasu, np. lata 800–701 p.n.e.
= VIII w. p.n.e., to daty znajdujące się w przedziale 800–751 p.n.e. będą należeć do 1. poł. VIII w. p.n.e., natomiast daty znajdujące się w przedziale 750–701 p.n.e. będą należeć do 2. poł. VIII w. p.n.e.].
Przykłady:
1378 r. p.n.e. – data znajduje się w przedziale do roku 1351, więc jest to 1 poł. XIV w. p.n.e. 505 r. p.n.e. – data znajduje się w przedziale do roku 501, więc jest to 2. poł. VI w. p.n.e.
Aby łatwiej zapamiętać określanie połowy wieku p.n.e., zawsze warto zrobić zestawienie dat: na „zasadzie przeciwieństwa dat i er”, np. 1784 r. (2. poł. XVIII w.) i 1784 r. p.n.e. (1. poł. XVIII w. p.n.e.); 801 r. (1. poł. IX w.) i 801 r. p.n.e. (2 poł. IX w. p.n.e.).
Praca domowa tylko dla osób chętnych !!!
Wykonane prace proszę odesłać na adres spswietajnoklasa3@wp.pl
Wykonaj następujące zadanie :
|
Data |
Wiek |
Połowa |
|
1772 r. |
|
|
|
444 r. |
|
|
|
1466 r. |
|
|
|
1100 r. |
|
|
|
2000 r. |
|
|
|
1364 r. |
|
|
|
172 r. |
|
|
|
1133 r. |
|
|
|
1900 r. |
|
|
|
3000 r. p.n.e. |
|
|
|
1222 r. |
|
|
|
1111 r. |
|
|
|
234 r. |
|
|
